Mimar Sinan’ın 1582 yılında inşa ettiği Ayakapı Hamamı, 67 yıl önce özel mülk haline getirildikten sonra kaderine terk edildi. 2. Selim’in eşi Nurbanu Valide Sultan’ın Mimar Sinan’a yaptırdığı Balat’ta bulunan Ayakapı Hamamı’nın duvarları tabela ve ilanlarla dolu.
Hamamın üst bölümünde çalılar, ağaçlar ve çatısındaki tahribatın yanında alt bölümde biriken çöplerle iç karartan bir manzara göze çarpıyor. Hamamın ana giriş kapısı ise kum çuvallarıyla kapatılmış durumda.
442 yıllık eser, 2 yıl önce 33 milyon liraya satışa çıkarılmıştı, bugünkü fiyatı ise 2 milyon dolar olarak belirlendi. Tarihçi Mehmet Dilbaz, özel mülk statüsündeki bu eserin kaderine terk edilmesini eleştirdi ve kültürel mirasın korunması gerektiğinin altını çizdi.
“TARİHİ AÇIDAN BÜYÜK BİR ÖNEME SAHİP”
Tarihçi-Yazar Mehmet Dilbaz, “Arkamda görmüş olduğunuz hamam, Nurbanu Sultan tarafından Mimar Sinan’a inşa ettirilen meşhur Ayakapı Hamamı, 1582 yılında yapılmıştır. Bu hamam, son derece önemli çünkü Mimar Sinan, 1588 yılında vefat etti ve bu yapı, onun vefatından önce inşa ettiği son eserdir.” açıklamasında bulundu ve eserin tarihsel önemini vurguladı.
Cumhuriyet döneminden sonra, yaklaşık 1940’lara kadar eserin hamam olarak kullanılmaya devam ettiğini ifade eden Dilbaz, “Henri Prost tarafından 1930’lu yıllarda çizilen İstanbul’un yeni nazım planı çerçevesinde, şu an bulunduğumuz Ayakapı-Balat-Haliç hattı, İstanbul’un yeni sanayi bölgesi olarak ilan edilmiştir” ifadelerini kaydetti.
“ADNAN MENDERES TARAFINDAN SATILMIŞ”
Hamamın geçmişini aktaran Mehmet Dilbaz, “Tam bulunduğumuz alan bu Ayakapı civarına da keresteciler yerleştirilmiş. Bu hamamı da o zamanlar depo yapılmak üzere kiralanmıştır vakıflar tarafından. Ancak çok enteresan bir şekilde, 1957 yılında bu yapı, Adnan Menderes tarafından gerçekleştirilen yeni imar planı çerçevesinde, bu bölgedeki bazı eserler satışa çıkarılmış ve bu yapı şu anki sahibinin atalarına satılmıştır. Bu yapı 1960’larda ve 1970’lerde Kereste Deposu olarak kullanılmıştır” açıklamasında bulundu.
“20-25 YIL İÇERİSİNDE ÇÖKECEK”
Dilbaz, “Ünlü tarihçimiz Reşat Ekrem Koçu, 1960 yılında bu yapı kereste deposu olarak kullanılırken, buraya gelip ziyaret ettiğinde içinde orijinal, Sultan III. Murad döneminde Mimar Sinan tarafından yaptırılan bütün fresklerin ve süslemelerin parça parça durduğunu söylüyor.” İfadelerini kullandı ve 1960 yılında bile, hamamın içindeki, pek çok kıymetli parçanın o zamanki sahipleri, tarafından satıldığını ifade etti.
“Daha sonra bu yapı özellikle yakın dönemde, yani son 10 yıl içinde, şimdiki sahipleri tarafından defalarca satışa çıkarılmıştır ve çok yüksek meblağlar doğal olarak talep edilmiştir. Burada şu anki sahiplerine kızacak bir durum yok. Neticede bu adamın şahsi mülküdür.” diyen Dilbaz, “Ancak bu yapının acilen restore edilmesi veya bir kültür merkezine dönüştürülmesi gerekmektedir. Bu yapı tamir edilmezse en fazla 20-25 yıl içerisinde çökecek ve bu yapı çöktükten sonra ayağa kaldırma şansınız olmayacak” ifadelerini kaydetti.